هرچند روند صلح خاورمیانه در چند سال گذشته بنا به طفره‌روی اسرائیل از ادامه مذاکرات صلح و ارائه طرح‌های جایگزین، از جمله «معامله قرن»، با چالش‌های بی‌شماری روبه‌رو شده و از کانون توجه دور شده بود، به‌تازگی مصر و اردن تلاش‌های خود را برای احیای مذاکرات صلح خاورمیانه، بار دیگر از سرگرفته‌اند.
در پیوند با این موضوع، یک منبع فلسطینی به روزنامه الشرق‌الاوسط گفت که مصر و اردن پس از هماهنگی با رهبری فلسطین، اقداماتی جدی برای پیشبرد روند صلح خاورمیانه آغاز کرده‌اند. منبع مزبور افزود که «محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، با امّان و قاهره برای اِعمال فشار بیشتر بر دولت آمریکا، توافق کرده است تا روند صلح خاورمیانه بر اساس «راه‌حل دو کشور» به پیش رود، زیرا به باور وی در صورت اجرایی نشدن راه‌حل دو کشور، «راه‌حل تک‌کشوری»، به عنوان تنها گزینه برای حل منازعه فلسطین و اسرائیل باقی خواهد ماند.»
البته هماهنگی میان فلسطین، مصر، و اردن برای پیشبرد روند صلح خاورمیانه پدیده‌ای جدیدی نیست و پیش از روی‌کار آمدن جو بایدن، رئیس جمهوری کنونی آمریکا، آغاز شده است، اما برخلاف انتظار، واشنگتن چشم‌انداز مشخصی برای آغاز روند سیاسی باز نکرد و تنها با ارائه همکاری‌های اقتصادی، برای شکستن بن‌بست و اعتمادسازی میان دوجانب کوشید. تل‌آویو که تمایلی به مذاکره با فلسطینیان ندارد، اقدام کنونی آمریکا را «روند جایگزینی» برای برون‌رفت از بحران و منازعه می‌داند، در حالی‌که فلسطنینان نه چنین طرحی را می‌پذیرند و نه قصد مشارکت در آن دارند.
به همین دلیل، مصر و اردن با دریافت تایید دیگری از محمود عباس مبنی بر این‌که آماده است تا فوری پای میز مذاکره بنشیند، تلاش‌های خود را برای پیشبرد روند صلح از سرگرفته‌اند. مقامات فلسطینی با همکاری مصر و اردن در تلاش جلب حمایت مستقیم آمریکا از طرحی برای آغاز روند سیاسی جدیدی در منطقه هستند که در نهایت به گفت‌وگوهای رودررو بین فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها منتهی شود و با اجرای آن، صلح و آرامش سراسر کرانه باختری، بیت‌المقدس و نوار غزه را فرا گیرد و زمینه آغاز بازسازی غزه فراهم شود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
تشکیلات خودگردان فلسطین می‌خواهد تحت نظارت گروه چهارجانبه بین‌المللی (ایالات متحده، سازمان ملل، روسیه و اتحادیه اروپا) سریع‌تر وارد فرآیند سیاسی شود. هرچند گروه چهارجانبه بین‌المللی در سال ۲۰۰۲ با هدف حمایت از مذاکرات فلسطین و اسرائیل تشکیل شد، اما به دلیل بهور طرفین به بی‌اثر بودن نقش آن، فعالیت خود را متوقف کرد. این در حالی است که از مدتی پیش به این سو، تشکیلات خودگردان فلسطین، گروه چهارجانبه را به ایفای نقش فعالی در زمینه از سرگیری گفت‌وگوهای صلح فرا می‌خواند.
ایمن صفدی، وزیر امور خارجه اردن، در مصاحبه‌ای با تلویزیون العربیه تاکید کرد که اردن مسئله فلسطین را «مسئله‌ای محوری و اساسی» می‌داند. او افزود که منازعه فلسطین و اسرائیل باید بر اساس «راه‌حل دو کشور» که اردن آن را تنها گزینه‌ای معقول و ممکن برای رسیدن به صلح در خاورمیانه می‌داند، حل شود.
صفدی خاطرنشان کرد که «راه‌حل دو کشور» تنها راه برون‌رفت از منازعه فلسطین و اسرائیل است و هر راه‌حل دیگری، از جمله «راه‌حل تک‌کشوری»، نمی‌تواند به این معضل پایان دهد. او افزود که هرچند طرح‌های اقتصادی و همکاری‌های مالی، تشکیلات خودگردان فلسطین و فلسطینیان را برای عبور از چالش‌های اقتصادی کمک می‌کند، اما راه‌حل اقتصادی هرگز نمی‌تواند جایگزین راه‌حل سیاسی شو و اگر خواهان یافتن راه‌حلی برای پایان دادن به منازعه فلسطین و اسرائیل و برقراری صلح عادلانه در منطقه باشیم، برای دستیابی به آن هدف، باید به سمت راه‌حل دو کشور گام برداریم.
البته آخرین دور مذاکرات بین فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها در ماه آوریل سال ۲۰۱۴ متوقف شد و از آن‌پس، به‌رغم تلاش طرف‌های مختلف، زمینه برگزاری مذاکرات میان دوجانب تحت هیچ شرایطی نتوانست فراهم شود. اکنون، با آن‌که مصر و اردن تصمیم گرفته‌اند اقدامات ویژه‌ای برای از سرگیری مذاکرات صلح در پیش گیرند، هنوز هیچ نشانه‌ای به‌چشم نمی‌خورد که حاکی از احتمال پذیرش چنین طرحی از سوی اسرائیل باشد.
با این حال، رهبری فلسطین امیدوار است که فشارهای آمریکا موضع کنونی اسرائیل را تغییر دهد، یا پس از رسیدن یائیر لاپید (وزیر خارجه کنونی) به سمت نخست‌وزیری اسرائیل در ماه سپتامبر ۲۰۲۳، دولت اسرائیل سیاست خود را در قبال تعامل با فلسطینیان بازنگری کند.
